Franse spoorwegen behalen recordwinst
De Franse spoorwegen (SNCF) hebben in 2022 een historische nettowinst van 2,4 miljard euro behaald, een verdrievoudiging ten opzichte van het voorgaande jaar. Deze winst ging gepaard met een omzetstijging van 19%, die met 41,4 miljard euro voor het eerst de grens van 40 miljard euro is gepasseerd, en een stijging van het bruto exploitatieoverschot (Ebitda) met 55%. De resultaten voor 2023 blijven echter onzeker vanwege de sterke stijging van de elektriciteitsprijzen en de aanhoudende inflatie die klanten kan afschrikken.
De nettowinst van de SNCF, die nog steeds grote financiële steun ontvangt van de Franse overheid of de regio's, schommelde in "normale" jaren (2008 tot 2017) tussen de 200 en 850 miljoen euro, terwijl de schuldenlast enorm was. De Franse overheid heeft in 2018 als aandeelhouder besloten om een groot gedeelte van deze schuld over te nemen. Het ging om een bedrag van 35 miljard euro op een totale schuld van 47 miljard. De overname heeft in 2 fasen plaatsgevonden: 25 miljard euro in 2020 en 10 miljard in 2022.
Terwijl de Staat (en uiteindelijk de belastingbetaler) in 2022 een groot deel van de schuld wegwerkte, verminderde de SNCF zijn exploitatiekosten met 830 miljoen, wat meer is dan de doelstelling van 650 miljoen. Dit ondanks twee opeenvolgende salarisverhogingen (gemiddeld +6% in 2022 en in 2023).
Voorbereiding op de toekomst
Eind december 2022 hebben vertegenwoordigers van het spoorwegpersoneel, tegen de achtergrond van de jaarlijkse loononderhandelingen, de ongekende winstverwachtingen van de groep laten uitlekken en hun verbazing geuit over het feit dat zij geen groter deel van de koek hebben gekregen. Nu de rekeningen goedgekeurd zijn, heeft de directie de puntjes op de i gezet onder het motto "er is geen verborgen kas bij de SNCF".
Niet alleen zal de Staat afzien van zijn dividenden, "maar dit geld zal voor 100% worden gebruikt om de toekomst van de groep voor te bereiden door zijn ontwikkeling te financieren, te investeren in het nationale spoorwegnet en het gewicht van zijn schuld te verminderen. Ik herinner u eraan dat 95% van onze investeringen Frankrijk betreffen, terwijl 40% van onze omzet internationaal wordt gerealiseerd", benadrukte de CEO Jean-Pierre Farandou tijdens de presentatie van de cijfers op 22 februari.
SNCF Voyageurs (reizigersvervoer), de grootste winstmaker van de groep (2,4 miljard) en waarvan de omzet die van vóór de coronacrisis heeft overtroffen (+3,4%), kan volgens de interne regels opnieuw het grootste deel van zijn exploitatiewinst aan SNCF Réseau (netwerkbeheerder) uitkeren, via een door de Staat gecontroleerd fonds. Zo kan SNCF Voyageurs bijdragen aan het noodzakelijke onderhoud van het spoorwegenet, terwijl de Staat hier niet veel geld voor beschikbaar heeft.
Versnelling eigen investeringen
Op het gebied van rollend materieel heeft het bedrijf zijn orderportefeuille aangepast, met name voor de toekomstige TGV M van Alstom, waar slechts enkele treinstellen op een totaal van 115 eind 2024 in gebruik zullen worden genomen, terwijl de verhoging van het ritme van de aanschaf ervan wordt uitgesteld tot 2025. Wat de kasinstroom betreft, profiteerde het bedrijf van de verkoop van zijn 50%-belang in het leasingbedrijf voor goederenlocomotieven Akiem, waarvan een deel in contanten werd betaald en het andere deel in de vorm van 800 miljoen schuldverlichting. Daarnaast wordt de logistieke dienstverlener Geodis, die geen duidelijke synergie-effect heeft met de rest van de SNCF, nog steeds omschreven als de "tweede economische motor" van de groep, met een bedrijfsresultaat van 1,1 miljard euro en een groei van de activiteiten met 19%.
De SNCF wil zijn investeringsritme versnellen en een gezonde financiële structuur behouden. Een goed jaar zal niet volstaan: om een investeringsritme van minstens 10 miljard per jaar aan te houden, waarvan 50% eigen investeringen, zou de groep elk jaar 2,5 tot 3 miljard aan nettowinst moeten genereren. In 2023 zijn er echter verschillende serieuze uitdagingen, te beginnen met de aanhoudende inflatie, waardoor klanten minder geneigd zijn een ticket te boeken, de stijgende rente en het "energierisico".
Lagere elektriciteitsdekking
Als grootste industriële verbruiker van elektriciteit in Frankrijk werd de SNCF vorig jaar op twee manieren ontlast: 1) de uitzonderlijke toegang tot het mechanisme Arenh (Accès Régulé à l’Electricité Nucléaire Historique), waarmee alle klanten tegen een lagere prijs toegang kregen tot een deel van de nucleaire elektriciteitsproductie van EDF en 2) de aankoopcontracten die meerdere jaren van tevoren met verschillende leveranciers zijn afgesloten. In 2023 zal het Arenh mechanisme niet worden verlengd en de verwachting is dat de aankoopcontracten dit jaar veel minder succesvol zullen zijn.
Bron: Les Echos